"Cuộc sống tồn tại dưới những hình thái mà ta có thể tiếp xúc. Cuộc sống là những gì xảy ra trước mắt mà ta có thể lắng nghe và nhận thấy được. Nhưng nó cũng hoàn toàn có thể là những gì ta tưởng tượng, cảm nhận hay hy vọng." 

Đây là một chia sẻ của Liên Phạm trong cuộc phỏng vấn với Vietnam Art Collection. Buổi phỏng vấn tiết lộ hành trình nghệ thuật của một nghệ sĩ trẻ đầy tài năng từ Sài Gòn mà trong hành trình đó, cuộc đời cô định hình nghệ thuật của cô. 

Liên Phạm khám phá "sự thật" trong nghệ thuật thông qua cả những chất liệu hữu hình và vô hình. Cô làm việc chủ yếu với nhiếp ảnh và video cùng các chất liệu khác như in hoặc hoạt hình 3D. Liên hy vọng các chất liệu khác nhau, với những tầng cảm xúc và hình thái khác nhau, có thể cho phép và mời gọi khán giả tới gần hơn và trải nghiệm những gì cô muốn truyền tải thông qua các tác phẩm. Những trải nghiệm này có thể như một cái nhìn chăm chú và đào sâu vào những ký ức, nỗi đau hoặc ước mơ, trở thành những con đường dẫn dắt người xem tới một sự thật nào đó. 

Nghệ thuật, với vẻ đẹp của mình đã tác động tới Liên từ khi cô còn là một học sinh. Tuy nhiên, giây phút khiến Liên quyết định muốn theo đuổi nghệ thuật bắt đầu tại bảo tàng  Palais de Tokyo ở Paris. "Có một tác phẩm video và sắp đặt của nghệ sĩ Mika Rottenberg rất đẹp và thu hút, nhưng cũng đồng thời vô cùng kỳ lạ, khiến tôi bất ổn và bối rối. Tôi cảm thấy mình phải dành thêm thời gian để hiểu về tác phẩm, về chủ đề mà tác phẩm diễn tả, và về cách nghệ sĩ sáng tác cũng như tiếp cận những chủ đề như vậy". Sau trải nghiệm này, một phần trong Liên đã thay đổi. Nghệ thuật trong cô không chỉ còn là những thứ đẹp đẽ để người ta chiêm ngưỡng; nó đã trở thành cách nghệ sĩ vật lộn với những chủ đề phức tạp liên quan tới cuộc sống hiện đại, qua những lăng kính độc nhất và đôi khi là cả những quan điểm hết sức cá nhân. Nghệ thuật kiến tạo những đối thoại về cuộc sống theo một cách rất khác so với những phương tiện như tin tức hay mạng xã hội.

Voices of Distant Star, một bài tập vào năm 2017 

Việc du học cũng khiến cho Liên phải vật lộn với những vấn đề tâm lý. Trong quá trình chất vấn bản thân, Liên đã tìm được câu trả lời qua nhiếp ảnh và quay phim - những thực hành nghệ thuật đầu tiên của cô. Được truyền cảm hứng bởi Makoto Shinkai - đạo diễn yêu thích của mình, Liên thực hiện một bài tập bằng cách photoshop bộ phim "5cm trên giây" lên các bức ảnh mà cô chụp tại Boston, đồng thời chèn phụ đề từ một bộ phim khác của ông "Voices of Distant Star". Bài tập này khiến cô hứng thú với việc xây dựng câu chuyện bằng cách sắp xếp lại những chất liệu hiện hữu có sẵn hay tồn tại trong ký ức - điều mà Liên tiếp tục thực hành cho đến hiện tại.

Hey, you are here, 2019 

Qua những thăng trầm trong cuộc sống, việc gắn bó với nghệ thuật buộc Liên phải nghĩ sâu hơn về những gì mà cô đang trải qua cũng như phát triển cách cô giải quyết chúng về mặt tinh thần "Tôi nghĩ khi bạn dành càng nhiều thời gian để tâm và suy nghĩ về một điều gì đó, cảm xúc và quan điểm của bạn sẽ thay đổi, và hy vọng rằng, bạn sẽ nhìn nhận mọi thứ một cách rõ ràng hơn."

Trong "hey you are here", Liên đã tạo một tác phẩm collage lớn bằng băng dính trong suốt, được tạo từ ảnh chụp màn hình từ những mối quan hệ cũ, và một sắp đặt tựa như căn phòng ký túc xá xung quanh tác phẩm. Nếu như khi bắt đầu quá trình sáng tác, Liên nghĩ việc này sẽ giúp cô chắp vá những mảnh vỡ bản thân sau những cuộc chia tay tác phẩm cuối cùng khiến cho cô suy nghĩ về việc những kết nối ảo đang định cuộc sống thật của mình. Tác phẩm phản chiếu cách chúng ta cố rút ngắn khoảng cách thực bằng cách tạo ra những kết nối và sự thân mật ảo, nhưng không thể thực sự làm được điều đó. Tương tự, tác phẩm video của Liên "A green mountains school" sử dụng chất liệu từ những cuộc đối thoại ngoài đời thực. Tác phẩm như một giấc mộng thể hiện việc Liên lặp lại những ký ức, bao gồm một sự cố QRTD, trên nền hoạt hình 3D mô phỏng khuôn viên trường cấp ba của cô. 

A green mountains school, 2021

Làm nghệ thuật giúp Liên suy nghĩ và nhìn nhận về cuộc sống theo những cách không đòi hỏi phải đi đến một kết luận cụ thể, thay vào đó là khám phá tất cả các khía cạnh trong những mối quan hệ của cô. Không còn áp lực của sự hoà giải, mà chỉ chấp nhận sự việc như cách nó vốn như vậy.

Là nghệ sĩ khách mời trong kỳ Lưu trú lần này tại VAC, Liên Phạm mang tới các tác phẩm "Một mớ giấy", "Hai mươi mấy" và "Cổ trắng", là những tác phẩm sắp đặt bao gồm video, nhiếp ảnh, và thơ của bố Liên, cùng những đồ vật khác. Cảm hứng cho tác phẩm lần này bắt nguồn từ những chất liệu có sẵn trong nhà. Chiếc áo sơ-mi cổ trắng từng là đồng phục làm việc của bố cô, gợi  nhớ tới chiếc áo đồng phục trắng học sinh của Liên. Khi nhìn chúng được đặt cạnh nhau, trong màu trắng tinh khiết, cô nghĩ về sự đối lập giữa  chúng và bài thơ mà bố cô từng viết về những áp lực ở nơi công sở. Một sự đối lập hoàn toàn với giấc mơ “trung lưu”. Tác phẩm lần này của Liên tiếp nối chủ đề về sự thân mật. Nếu như trong quá khứ Liên chỉ diễn giải sự thân mật trong những mối quan hệ lãng mạn. Qua thời gian, nó đã dần dần mở rộng và lồng ghép thêm những chủ đề khác như sự thuộc về, cái đẹp và cách con người tìm kiếm chúng trong thế giới mà chúng ta đang sống. Đặc biệt với tác phẩm lần này, Liên diễn giải sự thân mật trong mối quan hệ giữa cha và con gái. 

(Từ trái qua phải) Cổ trắng và Hai mươi-mấy, 2024

Với Liên, mối quan hệ của cô với bố, và những sự việc xoay quanh nó "không phải là điều mà tôi có thể trả lời trực tiếp hay đơn giản. Nó cũng không phải là điều mà tôi có thể viết ra một cách thấu đáo. Nó vừa là những gì đang thật sự xảy ra, vừa là những ký ức, nỗi đau và quá trình tôi vượt qua, và nó là niềm tin và hy vọng". Bất kể điều gì xảy ra, Liên vẫn cố gắng đứng vững để đối mặt với sự bất định. Liên giữ niềm tin và  tìm cách để tiếp tục bước đi, với những lời thơ của ba - như những lời dạy ông dành cho cô và qua cả thực hành nghệ thuật của riêng cô, như cách để cố gắng truyền tải những điều đang xảy đến với bản thân, gia đình cô và nhiều người xung quanh.  

Một mớ giấy, 2024

Trong quá trình sáng tác những tác phẩm trên, Liên không có kế hoạch nào khác ngoài việc biết rằng mình phải làm để kể câu chuyện này và kể về những gì mà cô đang trải qua. Về lý do lựa chọn trưng bày tác phẩm ở "peace is a white room", Liên chia sẻ rằng cô tin tưởng Mai Tạ và tầm nhìn của Mai. "Mai hiểu tôi như một người bạn và cô ấy hiểu những gì tôi muốn truyền tải qua tác phẩm của mình, nên tôi biết tôi có thể tin Mai rằng một cách nào đó, tác phẩm của tôi có chỗ đứng trong triển lãm này". Niềm tin của Liên vào Mai đã được chứng minh khi tác phẩm giờ là một phần không thể thiếu của "peace is a white room".